Konutta 5’li etki talebi alıma çeviriyor

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, konut fiyatları son 19 aydır reel olarak düşüş gösteriyor. Bu dönemde Türkiye genelinde her ay konut satışları yeni bir rekora imza atıyor; özellikle ağustos ayındaki satışlar yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Ağustos’ta konut satışları, bir önceki yıla göre yüzde 6.8 artış göstererek toplamda 143 bin 319 konut satışı gerçekleştirildi. Böylece yılın zirve seviyesine ulaşılırken, tarihsel olarak da en yüksek ikinci ağustos verisi kaydedilmiş oldu. 8 aylık dönemde gerçekleşen satışların toplamı 1 milyona yaklaşırken, yıl sonu için rekor satış beklentisi güçlendi. Tüketicilerin konut talebini artıran beş temel faktör bulunmaktadır…

1. Konut Fiyatlarındaki Reel Düşüş

TCMB, ağustos ayına dair Konut Fiyat Endeksi (KFE) verilerini yayınladı. Buna göre, konut fiyatları reel olarak, yani enflasyon etkisi dikkate alındığında, düşüş göstermeye devam ediyor. Ağustos ayında KFE, yıllık bazda yüzde 31.4 artış kaydederken, reel azalma yüzde 1.2 olarak belirlendi. Üç büyük şehirde ise ağustos ayı itibarıyla İstanbul’da yüzde 3, Ankara’da yüzde 2.8 ve İzmir’de yüzde 2.5 oranında bir artış gözlemlendi. Endeks değerleri, geçen yılın aynı ayına kıyasla İstanbul’da yüzde 30.2, Ankara’da yüzde 41.1 ve İzmir’de yüzde 31.9 oranında yükseldi.

2. Sosyal Konut Projesinin Piyasaya Etkisi

Detaylarının önümüzdeki ay açıklanacağı belirtilen ‘Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut’ projesi, piyasanın dengeye kavuşmasına yardımcı olmaya başladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, proje hakkında “Şu anda TOKİ ile 81 ilde arazi araştırmaları ve maliyet belirleme çalışmaları devam ediyor. Önümüzdeki ay tüm detayları paylaşacağız.” diyerek, dar gelirli vatandaşların konut sahibi olmasına yönelik kapsamlı bir çalışmanın yapıldığını duyurdu. Projeye dair 2+1 ve 3+1 konutların yer alacağı da ifade edildi.

3. Tasarruf Finansman Sisteminin Rolü

Son bir yılda, özellikle bankalarda yüksek konut kredi faizleri nedeniyle, tasarruf finansman modeli şirketlerine olan ilgi artış gösterdi. Bir miktar peşinat ve uygun taksit imkanı sunan bu finansman türü, tüketicilerin tasarruflarını konut alımında değerlendirmelerine olanak tanıyor. Emlak Katılım’ın sektöre katılmasıyla birlikte, bu alandaki talebin daha da güçleneceği öngörülüyor.

4. Bankaların Kredilerdeki Stratejileri

Tasarruf finansmanı ve birikimlerin konuta yönelmesi nedeniyle bankalar, konut kredisinden aldıkları payı kaybetmeye başladı. Son iki yılda zirveye ulaşan konut kredisi faiz oranları, alım yapmak isteyenleri olumsuz etkiledi. Bankalar, Merkez Bankası’nın faiz hamlelerini takip ederek konut kredilerinde esnemeye gitti ve faiz oranları bazı bankalarda yüzde 2.69 seviyesine kadar düştü.

5. Yatırımcıların Yönelimi

Konut fiyatlarındaki artışın durması, birçok yatırımcının dikkatini farklı yatırım araçlarına çevirmişti. Özellikle kur korumalı hesaplar, altın ve döviz kazançları, yatırımcıları gayrimenkul alımına yönlendirdi. Bu durum, konuta olan ihtiyacı artıran kesimle birlikte, piyasada yatırımcı hareketinin de yüksek olduğunu gösteriyor. Gayrimenkul hisseleri ve yatırım fonlarına olan ilgi de artmakta.

İstanbul’un Hareketli İlçeleri

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komite Başkanı Hakan Akdoğan, yıl boyunca devam eden konut satışlarının son çeyrekte yeni rekorlarla süreceğini öngördüklerini belirtti. Akdoğan, “Satış fiyatları dengesizliğini koruyor; yeni konut üretimi kısıtlı ve talep yüksek. Kiralar enflasyonun üzerinde artış gösteriyor.” şeklinde konuştu. İstanbul’un Avrupa yakasında Esenyurt ve Beylikdüzü, Anadolu yakasında ise Kadıköy, Sancaktepe ve Çekmeköy, en yoğun satışların gerçekleştiği ilçeler olarak öne çıkıyor. Ayrıca ikinci el konut piyasasında da yoğun bir hareketlilik gözlemleniyor.