ABD’nin Gündemi Hükümetin Kapanması

Pazartesi günü üst düzey Demokrat ve Cumhuriyetçilerin Beyaz Saray’da Başkan Donald Trump ile görüşmesinin ardından federal hükümetin kapanması ihtimali daha da olası hale geldi .

Basitçe söylemek gerekirse herhangi bir kapanma, iki partinin bir araya gelip ekim ayı ve sonrasında kamu hizmetlerini finanse edecek bir yasa tasarısını geçirememesinin sonucu olacaktır.

Kongre bir harcama tasarısı geçirmezse hükümetin tamamı kapanmayacak.

Geçici kapanma sırasında sınır güvenliği, hastane içi tıbbi bakım, kolluk kuvvetleri ve hava trafik kontrolünün faaliyetlerine devam etmesi bekleniyor.

Sosyal Güvenlik ve Medicare çekleri gönderilmeye devam edilecek ancak sosyal fayda doğrulama ve kart düzenleme işlemleri durdurulabilecek.

Genellikle, bir kapanma sırasında, birinci dereceden çalışanlar normal şekilde çalışmaya devam eder – bazıları maaş almaz – ancak ikinci dereceden kamu çalışanları geçici olarak ücretsiz izne çıkarılır.

Geçmişte, bu çalışanlara geriye dönük olarak ödeme yapılırdı.

Bu, gıda yardım programı, federal olarak finanse edilen okul öncesi eğitim, öğrenci kredilerinin verilmesi, gıda denetimleri ve milli parklardaki faaliyetlerin kısıtlanması veya kapatılmasının beklendiği anlamına geliyor.

Ayrıca, eğer bu çıkmaz uzarsa ve maaşları ödenmeyen işçiler işe gelmeyi bırakırsa seyahatlerde gecikmeler yaşanabilir ve uzun süreli bir kapanmanın ABD ekonomisi üzerinde ikincil etkileri de olabilir.

Hükümetlerin kapanması, yarattığı tüm siyasi fırtınalara rağmen, tarihsel olarak hem piyasalar hem de ekonomi açısından sıradan bir olay olmuştur.

Ancak bu sefer farklı olabilir.

Bunun nedeni, Başkan Donald Trump’ın kapanmadan kaynaklanan bazı federal hükümet ücretsiz izinlerini kalıcı hale getirme tehdidinin, zaten istikrarsız görünen istihdam tablosunda daha uzun süreli etkilere yol açabilmesidir.

Trump tehdidini yerine getirirse ve yürütme yetkisine yönelik bir başka mahkeme itirazını büyük ihtimalle savuşturursa, bu durum ekonomik olmaktan çok daha politik olan olaylara bir çomak sokacaktır.

Barclays’ın kıdemli kamu politikaları analisti Michael McLean, bir müşteri notunda, “Bu seferki kapanmanın geçmişteki emsalleri takip etmeyebileceğini düşünmek için nedenlerimiz var,” dedi. Trump bunu yaparsa, “bu, geçmiş uygulamalardan önemli bir sapma olur ve normalde marjinal olmasını beklediğimiz bir kapanmanın ekonomik etkisine yeni bir belirsizlik katabilir.”

Nitekim geçmişte yaşanan kapanmalar, kusurlu olduğu düşünülen partiye verilen siyasi zarardan başka pek bir iz bırakmamıştır.

Piyasalar zaman zaman düşüşler yaşadı, ancak sonrasında hızla toparlandı. Büyüme açısından çoğu ekonomist, etkiyi haftalık gayri safi yurtiçi hasıla üzerinden yaklaşık 0,1 puan olarak hesaplıyor. En uzun kapanışın 2018 sonundan Ocak ayına kadar 35 gün sürdüğü düşünüldüğünde, bu 30 trilyon dolarlık bir ekonomi için çok fazla değil. Bank of America’ya göre, kısa vadeli kayıplar genellikle sonraki çeyreklerde kolayca telafi ediliyor.

İşgücü piyasası sorunları

Ancak bu durumda işgücü piyasası zaten sallantıda . Özellikle, federal hükümet çalışanlarının büyük bir kısmının yaşadığı Washington, DC bölgesi, Elon Musk’ın Hükümet Verimliliği Departmanı danışma kurulunun bu yılın başlarında savunduğu işten çıkarmalardan büyük darbe aldı.

Kapanmalar, zorunlu olarak değerlendirilmeyen çalışanların otomatik olarak ücretsiz izne çıkarılması anlamına gelir, ancak çıkmaz sona erdiğinde her zaman geri çağrılırlar. Trump, Pazar günü NBC News’e verdiği bir röportajda, “kalıcı olarak işten çıkarabileceğimiz birçok kişiyi işten çıkaracağız” tehdidinde bulundu.

Nomura ekonomisti David Seif, Trump’ın tehdidinin “normalden daha ciddi bir kısa vadeli etkiye sahip olabileceğini” belirterek, aylık tarım dışı istihdam raporunun Kasım ayında Ekim ayı sayımları açıklanıncaya kadar etkilenmeyeceğini söyledi.

Ancak bu durum başka bir sorunu da gündeme getiriyor: Kapanma uzun sürerse, önemli ekonomik verilerin açıklanması gecikebilir.

BLS üzerindeki etkisi

Çalışma Bakanlığı Cuma günü yaptığı açıklamada, neredeyse tüm faaliyetlerin durdurulacağını duyurdu. Aylık iş sayısı da dahil olmak üzere birçok önemli ekonomik rapor yayınlayan bakanlığın Çalışma İstatistikleri Bürosu, kapanma süresince kapalı kalacak. Bakanlık, durumu ele almak için hazırladığı eylem planında gecikmeler konusunda uyarıda bulundu ve ayrıca verilerin “kalitesinde bir düşüş” yaşanabileceğini belirtti.

Sosyal Güvenlik alıcıları için tüketici fiyat endeksi enflasyon rakamının açıklanmasındaki gecikme, geçim maliyeti ayarlamalarını etkileyebilir.

Durum, faiz oranları ve para politikasıyla ilgili diğer konularda karar alırken BLS verilerine güvenen Federal Rezerv’i de etkileyebilir.

Bank of America Faiz Stratejisi Başkanı Mark Cabana bir notta, “ABD hükümeti kapanmaya doğru gidiyor olabilir, ancak bunun ekonomik açıdan çok az etki yaratmasını bekliyoruz,” dedi. “Kapanma, ekonomik veri yayınlarını durduracak ve kapanmanın uzaması durumunda Fed’in politika kararları için özel verilere bağımlı kalmasına neden olacaktır.”

Bunun bir sonucu olarak 2013′teki kapanma yaşanmış ve Eylül ayı istihdam raporu 22 Ekim’e ertelenmişti. O ayın TÜFE’si de iki hafta ertelenmişti.

NerdWallet’ın kıdemli ekonomisti Elizabeth Renter, Wall Street analizlerinin çoğuna katılarak nihai etkinin “nispeten hafif” olması gerektiğini söyledi. Ancak, işgücü piyasasına potansiyel bir darbe vurabileceğine dikkat çekti.

“En acil ve etkili etki, ücretsiz izne çıkarılan federal çalışanlar ve taşeronlar üzerinde olacak,” dedi. “Hane halkı bir hafta bile olsa gelirsiz kalmaya zorlandığında, bu durum finansal istikrarlarını önemli ölçüde olumsuz etkileyebilir.”