Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, enerji ve sanayi hammadde tedarikinde dışa bağımlılığı azaltmak ve tedarik zincirinin sürekliliğini sağlamak amacıyla nadir toprak elementlerinin ekonomiye kazandırılması için çalışmalar yürütmektedir.
Türkiye’nin nadir toprak elementleri ve diğer kritik mineraller üzerinde çalışmalar yapması amacıyla 2018 yılında kurulan NATEN, 2020 yılından bu yana TENMAK bünyesinde faaliyet göstermektedir.
TÜRKİYE’DE BİR İLK!
NTE’ler kullanılarak, gelişen sektörlerin ihtiyaç duyduğu uç ürünlerin üretilmesi ve ticari değere dönüştürülmesi için AR-GE ve teknoloji geliştirme projeleri yürüten NATEN bünyesinde, Türkiye’de ilk kez NTE Cevher Zenginleştirme ve Saflaştırma Laboratuvarı kurulmuştur.
Bu arada, NATEN, özellikle enerji ve savunma sanayisinin talep ettiği NTE içeren manyetik malzemelere odaklanmaktadır. Enstitü bünyesinde Yerli Kalıcı Mıknatıs Üretim ve AR-GE Sistemi kurularak, devreye alma çalışmalarına başlanmıştır. Bu sistemle beraber, külçe, şerit ve toz mıknatıs üretimi, kalıp tasarımı, kalıplama ve sinterleme çalışmaları yapılacak; manyetik alan uygulamaları ve mıknatıs analiz süreçleri geliştirilecektir.
Tenmak NATEN Başkanı Belma Soydaş Sözer, enstitü bünyesindeki altyapı ve laboratuvarla nadir toprak elementlerinin her türlü kaynaktan elde edilmesi ve teknoloji geliştirme ile AR-GE çalışmaları yürüttüklerini belirtti. Sözer, “Eskişehir Beylikova’da bulunan sahamızdan elde edilen kaynağı uç ürüne kadar üretmeyi planlıyoruz. Ayrıca, ‘ikincil kaynaklar’ olarak adlandırdığımız atıklardan nadir toprak elementleri ve diğer kritik madenlerin elde edilmesi üzerine de projelerimiz mevcut.” ifadelerini kullandı.
Sözer, atıkların geri dönüşümü ile NTE elde edebileceklerini vurgulayarak, aynı zamanda bu elementlerin kullanıldığı ileri teknolojik malzemelerin üretimi üzerinde de çalıştıklarını dile getirdi.