İmalatta Güven Düşüyor, Kapasite Sınırda: Hizmet, Ticaret ve İnşaatta Sınırlı Toparlanma

Nisan ayında yaşanan ekonomik ve siyasi belirsizliklerin tetiklediği güven kaybı, mayısta kısmen yatışsa da imalat sanayiindeki düşüşü durdurmaya yetmedi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Merkez Bankası verilerine göre, hizmet, inşaat ve perakende sektörlerinde sınırlı toparlanma görülürken; parasal sıkılaşmanın en çok etkilediği imalat sanayiinde erozyon devam etti.

sektörel güven artışı sınırlı kaldı

TÜİK’in yayımladığı verilere göre mayıs ayında hizmet sektörü güven endeksi %0,9 artışla 110,5’e, perakende ticaret %0,6 artışla 111,2’ye ve inşaat sektörü %3,9 artışla 88,4’e yükseldi. Ancak bu toparlanmalar, mart ayı seviyelerine ulaşamadı. Yıllık bazda ise hizmet sektöründe güven %5,6, perakende ticarette %0,4 azaldı. İnşaatta ise sadece %0,1’lik sınırlı bir artış kaydedildi.

imalat sanayiinde reel güven yeniden 100’ün altına indi

Merkez Bankası’nın Reel Kesim Güven Endeksi, mayısta %2,2’lik düşüşle 98,6’ya gerileyerek uzun bir aradan sonra yeniden eşik değer olan 100’ün altına indi. Siparişlerde ve üretim beklentilerinde zayıflama dikkat çekti. Son üç aya ait sipariş, üretim ve yatırım beklentilerinde olumsuz bir tablo hâkim.

kapasite kullanımında toparlanma var ama geçen yılın gerisinde

İmalat sanayiinde kapasite kullanım oranı, nisanda %74,6’ya gerilemesinin ardından mayısta %75,1’e çıktı. Ancak bu oran geçen yılın aynı döneminin 1,5 puan altında. Tütün, kâğıt ve ağaç ürünleri gibi bazı alt sektörler %80’in üzerinde kapasiteyle çalışırken; deri, medya ve tekstil gibi alanlarda düşük kapasiteler dikkat çekti.

faiz beklentileri yükseliyor, enflasyon sabit kaldı

Merkez Bankası anketine göre kısa vadeli TL kredilerde faiz artışı bekleyen işyerlerinin oranı mayısta %21,6’ya yükseldi. Martta bu oran %5,9 düzeyindeydi. Düşüş bekleyenlerin oranı ise %15’e geriledi. ÜFE bazlı yıllık enflasyon beklentisi mayısta %38,4 ile nisan ayına göre hafif geriledi.

alt sektörlerde dalgalı seyir: medya ve deri toparlanırken tekstil düşüşte

Mayısta kapasite kullanımını en çok artıran sektörler arasında kayıtlı medya (%3,4), deri (%3,2) ve içecek imalatı (%3,1) öne çıktı. Buna karşılık, tekstil sektörü 1,4 puanlık düşüşle en çok kapasite kaybeden alan oldu. Kâğıt, makine ve elektrikli teçhizat da düşüş gösterdi.

ekonomik güven henüz kırılgan çizgiyi aşamadı

Genel tabloya bakıldığında, hizmet ve perakende sektörlerinde iyimserlik kısmen geri dönse de imalat sanayiindeki güven kaybı, yüksek faiz ve ekonomik baskıların etkisiyle sürüyor. Bu da reel ekonomideki toparlanmanın halen oldukça kırılgan olduğunu gösteriyor.