2018’de 328 bin olan kiralık araç filosu 242 bine düştü: Sektör destek talep ediyor!

Operasyonel Araç Kiralama Sektöründe İlk Çeyrek Durumu ve Elektrikli Araçların Artan Payı

Tüm Oto Kiralama ve Mobilite Kuruluşları Derneği (TOKKDER) ile NielsenIQ tarafından hazırlanan “TOKKDER Operasyonel Kiralama Sektör Raporu”na göre, operasyonel kiralama sektörü 2024’ün ilk çeyreğinde, geçen yılın sonuna göre yüzde 3,8 oranında daralma yaşadı. Bu dönemde sektörün filosundaki araç sayısı 242 bine düşerken, sektördeki toplam aktif büyüklük 292 milyar liraya ulaştı.

Rapora göre, sektör araç parkının yüzde 60,7’sini benzinli araçlar oluşturdu. Dizel araçların payı yüzde 28,8’e gerilerken, hibrit ve elektrikli araçların payı toplamda yüzde 10,4’e çıkarak artışını sürdürdü. Araç parkı segment bazında değerlendirildiğinde ise yüzde 47’sini kompakt sınıf, yüzde 31’ini küçük sınıf, yüzde 10,1’ini ise üst-orta sınıf araçlar oluşturmaktadır. 2018 sonunda hafif ticari araçların payı yüzde 2,9 iken, 2024’ün ilk çeyrek itibarıyla bu oran yüzde 7,1’e yükseldi.

Marka tercihlerinde Renault, yüzde 18,7 ile en çok tercih edilen marka olarak öne çıkıyor. Renault’u yüzde 16,2 ile Fiat, yüzde 9,4 ile Toyota, yüzde 9 ile Volkswagen ve yüzde 8,4 ile Ford takip ediyor. Araç gövde tipleri bazında ise sedan araçlar yüzde 44,3’lük oranla liderliğini korurken, hatchback araçlar yüzde 25,3’lük payla ikinci sırada, SUV segmenti ise yüzde 21,6 oranında tercih edildi. Station wagon araçlar ise yüzde 0,9 ile en düşük paya sahip.

Ayrıca, sektörde otomatik vitesli araçların payı yüzde 81,9, manuel vitesli araçların oranı ise yüzde 18,1 olarak belirlendi. 2024’ün ilk çeyreğinde sektör, toplam 11 milyar TL vergi ödemesi gerçekleştirdi.

Faiz Oranları ve Maliyetler Üzerindeki Baskı Daralmayı Derinleştiriyor

TOKKDER Yönetim Kurulu Başkanı Kağan Yaşa, sektörün toplam araç sayısının 2024 sonunda yüzde 3,8 oranında azalarak 242 bin 200’e düştüğünü açıkladı. Yaşa, artan kredi faizleri nedeniyle kira maliyetlerinin yükseldiğini, bu durumun da operasyonel kiralamaya olan talebi olumsuz etkilediğini vurguladı. Enflasyondaki artış ile birlikte kira fiyatlarının da yükselmesi nedeniyle sektörün büyüme beklentilerinin altında kaldığına dikkat çekti. Yaşa, düşen enflasyon ve finansmana erişimin kolaylaşmasının sektörün yeniden büyümesine katkı sağlayabileceğini belirtti.

Sektörün desteklenmesinin önemine işaret eden Yaşa, araç kiralama gider sınırının artırılmasının sektöre fayda sağlayacağını, GPS zorunluluğunun ise ertelenmesinin ek maliyet artışlarının önüne geçeceğini ifade etti.

Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerde Farkındalık Eksikliği

Kağan Yaşa, büyük firmalar tarafından yaygın olarak tercih edilen operasyonel araç kiralama modelinin, KOBİ’lerde halen yeterince benimsenmediğini belirtti. 2021 yılında 28 bin 300 olan operasyonel araç kiralama müşteri sayısının, 2024’te yüzde 22’lik bir düşüşle 22 bin 100’e, 2025’te ise yüzde 26 azalarak 20 bin 900’e gerileyeceğini açıkladı.

Yaşa, operasyonel kiralamanın avantajlarını anlatmak suretiyle KOBİ’lerin de bu modelden faydalanmalarını sağlamanın önemine değindi. Operasyonel araç kiralama, işletmelere maliyet avantajı sağlamakta, hasar yönetimi ve bakım gibi süreçleri yöneterek hizmet sunmaktadır. Şirketlerin araç satın almasının yüksek maliyet gerektirdiğini, ayrıca bu durumun yönetiminde risklerin bulunduğunu vurgulayan Yaşa, “Kiralama seçeneği, tüketicilere sadece ihtiyaç duydukları süre boyunca aracı kullanma ve buna uygun ödeme yapma imkânı sunmaktadır. ‘Sahiplik yerine kullanım’ anlayışının önümüzdeki dönemde daha da yaygınlaşacağını öngörüyorum.” dedi.