
SGK Uzmanı Özgür Erdursun: 1 Ekim 2008 Sonrası Memurlar İçin Emeklilikte Hak Kaybı
SGK uzmanı Özgür Erdursun, 1 Ekim 2008 tarihinden sonra memur olanların emekliliklerinde ciddi hak kayıpları ile karşılaşabileceklerini belirtti. Emekli maaşlarının brüt maaşa dayalı hesaplanması nedeniyle bu gruptaki kamu görevlilerinin emekli maaşlarının düşme riski taşıdığını vurguladı.
Sosyal güvenlik sisteminde yapılan düzenlemeler sonucunda 1 Ekim 2008 öncesi ve sonrası göreve başlayan memurlar arasında yasal haklar açısından belirgin farklılıklar ortaya çıktı. Erdursun, “1/10/2008 tarihine kadar memur olanlar, eski memurlar olarak 5434 sayılı yasaya tabidir. Bu tarihten sonra memur olanlar ise 5510 sayılı yasaya göre yeni memurlar olarak kabul edilir” dedi. Çalışma süresince maaşlar derece, kademe ve ek göstergelere göre hesaplanırken, emeklilik dönemindeki farklı sistemlerin, gelir dağılımında önemli farklılıklar yarattığını ifade etti.
Eski memurların emekli maaşları görevdeki derece, kademe ve ek gösterge üzerinden belirlenirken; 1 Ekim 2008 ve sonrasında memur olanların emekli maaşları, brüt maaş üzerinden SSK mantığına göre hesaplanıyor. Bu sistem, ek ödemelerin emekliliğe yansımaması nedeniyle yeni memurların maaşlarının düşük hesaplanmasına neden olmaktadır.
Ek Ödemelerin Brüt Maaş Üzerindeki Etkisi
Yeni sistemde memurların aldıkları ek ödemeler brüt maaşa dahil edilmediği için, brüt ücretin düşük kalmasına neden olmaktadır. Erdursun, bu durumu açıklarken, “Memurlar çalıştıkları dönemde maaşlarının bir kısmını ek ödeme olarak alıyorlar, ancak bu ek ödemeler brüt maaşa eklenmediği için bu durum brüt ücreti olumsuz etkiliyor” diye belirtti. Eski memurlar açısından brüt maaşın emeklilikte bir önem taşımaması, yeni memurlar için ise ciddi bir mağduriyet oluşturduğunu ifade etti.
Erdursun, 1 Ekim 2008 ve sonrasında memur olanların emekli olduklarında en düşük emekli maaşına kadar düşüş yaşayabileceklerine dikkat çekti. Özellikle bazı yeni memurlar, hazine desteği ile belirlenen en düşük emekli maaşını almak zorunda kalabilirler.
Prim ve İkramiye Haklarındaki Farklılıklar
Eski memurlar ve yeni memurlar arasındaki farklılık, yalnızca maaş hesaplamaları ile sınırlı kalmayıp, prim ödeme ve ikramiye haklarına da yansıyor. 5434 sayılı yasaya tabi olan eski memurlar, görevden ayrıldıktan sonra 6 ay içinde isteğe bağlı 4/C prim ödemesi yapabiliyor. Ancak 5510 sayılı yasaya tabi yeni memurların bu imkanı mevcut değil.
İkramiye konusundaki başka bir fark, eski memurların 10 yıllık çalışma süresini tamamladıktan sonra, SSK veya Bağ-Kur üzerinden emekli olsalar bile memuriyetteki sürelerden ikramiye alma haklarına sahip olmalarıdır. Yeni memurlar ise böyle bir haktan yoksundurlar.
Ayrıca, 3600 ek gösterge beklentisi de bu ayrımları derinleştiriyor. Erdursun, “1/10/2008 sonrası memurlar için talep edilen 3600 ek gösterge, sadece işe yarar; ancak emekli aylığı açısından hiçbir fayda sağlamaz” dedi.
Yasal Düzenleme Talebi
SGK uzmanı Erdursun, bu farkların birçok yeni memur tarafından henüz kavranmadığını ve emeklilik döneminde büyük hayal kırıklıklarına yol açabileceğini belirtti. “Bu konulardan pek çoğu, 1/10/2008 sonrası memurlar tarafından bilinmiyor. Emekli olduklarında asgari ücretle çalışan SSK emeklisi gibi emekli maaşı alacaklar. Eğer bu konuda yasal bir düzenleme yapılmazsa, 1/10/2008 sonrası memurlar, emekli olduklarında çok büyük bir hayal kırıklığı yaşayacak” diyerek uyarıda bulundu.
Erdursun, bu sorunların çözülmesi için memur sendikalarının konuyu gündeme taşımak zorunda olduğunu vurguladı. Mevzuattaki eşitsizliklerin giderilmemesi durumunda, ilerleyen yıllarda birçok kamu çalışanının ciddi sosyal ve ekonomik sorunlarla karşılaşabileceği değerlendirmesi yapıldı.
