Türkiye’nin gerçek refah seviyesi belli oldu: 36 ülke arasında en alt sıralarda yer alıyoruz.

Güncelleme: 18/06/2025 14:43

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına dair “Satın Alma Gücü Paritesi” (SGP) verilerini kamuoyuyla paylaştı.

SGP, belirlenmiş olan standart bir mal ve hizmet sepetinin uluslararası bazda fiyat oranlarını ifade eder. Bu yöntem, ülkeler arasındaki fiyat farklılıklarını dengelemeye yardımcı olurken, küresel ölçekte doğru fiyat ve hacim karşılaştırmaları yapma imkanı sunar.

Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından yayımlanan SGP verilerine göre, kişi başına GSYH endeks değeri 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesinde ortalama 100 birim iken, Türkiye’nin bu değeri 71 birim olarak belirlendi ve dolayısıyla AB ortalamasının yüzde 29 altında kaldı.

Bu değerlendirmeler, toplamda 27 AB üyesi ülke ile 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç), ayrıca 6 aday ülkeyi (Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan, Arnavutluk ve Bosna-Hersek) kapsadı.

SGP verilerine göre kişi başına GSYH endeksi en yüksek olan ülke 242 ile Lüksemburg olurken, en düşük değer 35 ile Bosna-Hersek’te kaydedilmiştir. Lüksemburg’un GSYH endeksi, AB ortalamasının yüzde 142 üzerine çıkarken, Bosna-Hersek ise yüzde 65 altında kalmıştır.

AVRUPA’NIN ORTALAMASI 100, TÜRKİYE’NİN ORTALAMASI 80

Ülkelerin gelişmişlik seviyelerini kıyaslarken kişi başına GSYH kullanılırken, tüketicilerin refah düzeyinin karşılaştırılmasında kişi başına fiili bireysel tüketim endeksi daha uygun bir gösterge olarak kabul edilmektedir. Fiili bireysel tüketim, tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmetlerle birlikte devlet veya kar amacı gütmeyen kuruluşlarca sağlanan eğitim ve sağlık gibi hizmetleri de kapsamaktadır.

Fiili bireysel tüketim düzeyi 27 AB ülkesi için ortalama 100 iken, Türkiye’de bu rakam 80 olarak belirlendi ve AB ortalamasının yüzde 20 altında kaldı. Bu 36 ülke arasındaki en yüksek fiili bireysel tüketim değeri 141 ile Lüksemburg, en düşük değer ise 41 ile Arnavutluk ve Bosna-Hersek olarak kaydedildi.

AB’DEKİ 100 EUROLUK SEPET TÜRKİYE’DE 47 EUROYA DOLUYOR

Fiyat düzeyi endeksi, ülkelerin ulusal para birimlerinin döviz kurlarıyla karşılaştırmalı alım gücünü göstermektedir. Bir ülkenin fiyat düzeyi endeksi 100’den büyükse, bu ülke karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre “pahalı”; 100’den küçüksə “ucuz” olarak değerlendirilmektedir.

2024 yılı itibarıyla Türkiye’nin fiili bireysel tüketime dayanan fiyat düzeyi endeksi 47 olarak belirlenmiştir. Bu değer, AB ülkeleri genelinde 100 euro karşılığında satın alınan mal ve hizmetlerin Türkiye’de 47 euro karşılığına alındığını göstermektedir.

Ayrıca, Eurostat tarafından yayımlanan bu veriler, Eurostat ve OECD iş birliğiyle yürütülen Avrupa Karşılaştırma Programı kapsamında hesaplanmaktadır.