AYM’den örnek karar: Arabulucunun hatası yargı yolunu engelleyemez!

Anayasa Mahkemesi (AYM), arabulucunun yapmış olduğu hata sebebiyle işe iade davası reddedilen işçinin başvurusunda, adil yargılama hakkı çerçevesinde mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiğine karar verdi ve ilgili çalışana 10 bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti.

Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, işten çıkarılan Gönül A, işe geri dönme talebiyle Ankara 2. İş Mahkemesi’ne dava açtı.

Davanın kabul edilmesine karar veren mahkeme, gerekçesinde işverenin iş akdini feshettiğinin geçerli bir sebep ile ispat edilemediğine dikkat çekti.

Kararda, başvuranın arabuluculuk aşamasını usulüne uygun yerine getirdiği, ancak davalı işverene yapılan arabuluculuk tebligatında tarih hatasının arabulucudan kaynaklandığı ifade edildi. Bu hatanın “dava şartının gerçekleşmediği” şeklinde yorumlanmasının hak arama özgürlüğünü kısıtlayıcı bir durum olabileceği vurgulandı.

Karara yapılan itiraz sonrasında inceleme yapan Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi, işvereni haklı bularak yerel mahkemenin kararını bozdu ve “dava şartı yokluğu” nedeniyle davanın reddine kesin karar verdi.

Daire’nin kararının gerekçesinde, davalı işverene gönderilen arabuluculuk çağrısında toplantı tarihinin hatalı yazıldığı ve tebligatın yanlış tarih ile yapıldığından dolayı usulüne uygun arabuluculuk şartının gerçekleşmediği belirtildi.

Toplantı tarihinin hatalı yazılmasında herhangi bir sıkıntı olmadığını savunan işçi Gönül A, hak ihlali gerekçesiyle AYM’ye bireysel başvuruda bulundu.

Başvuruda, Anayasa’nın 36. maddesi gereğince güvence altına alınan adil yargılama hakkı çerçevesindeki mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiğine hükmeden AYM Birinci Bölümü, Gönül A’ya 10 bin lira manevi tazminat ödenmesine karar verdi.

ARABULUCU HATASINDAN DOLAYI İKİNCİ KEZ DAVA AÇTI VE KAZANDI

AYM’nin kararında, Gönül A’nın, işe iade davasının usulden reddedilmesinin ardından yeniden başvurduğu arabuluculukta işvereniyle anlaşamadığı ve ikinci kez açtığı işe iade davasının kabulüne karar verildiği vurgulandı.

Başvurucunun aynı meseleyle ilgili yeniden dava açmak zorunda kalması durumu değerlendirilen kararda, şu ifadeler yer aldı:

“Başvurucunun arabuluculuk sürecini yeniden başlatması ve bu süreç sonunda tekrar işe iade davası açma gereği, arabulucunun hatasından kaynaklanmıştır. Sonuç olarak, başvurucunun arabulucuya karşı açtığı tazminat davası lehine sonuçlanmış ve dolayısıyla Bölge Adliye Mahkemesi, ilk işe iade davasının reddedilmesinde arabulucunun hatalı olduğu sonucuna ulaşmıştır.

Dolayısıyla arabulucunun hatası yüzünden başvurucunun ikinci kez arabuluculuk süreci başlatmak zorunda kalması ve tekrar işe iade davası açma zorunluluğu oluşturması, başvurucuya ağır bir yükümlülük getirmiş, bu yükümlülüğün meşru amaçlarla karşılaştırıldığında orantısız olduğu sonucuna varılmıştır.”