Türkiye’de 2023 Yılında 262 Bin 898 Ürün Partisi Denetimden Geçti
Ticaret Bakanlığı tarafından yürütülen piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri neticesinde, 2024 yılına dair veriler kamuoyuyla paylaşıldı. Ürün güvenliğini sağlamak amacıyla uygulanan mevzuat çerçevesinde gerçekleştirilen denetimlerin sıklığı ve kapsamı, bir önceki yıla oranla belirgin bir artış gösterdi. Geçtiğimiz yıl itibarıyla, toplam 262 bin 898 ürün partisi denetlendi ve 13 bin 520 partide uygunsuzluk tespit edildi. Bu durumda, uygunsuz ürünler için toplamda 1 milyar 825 milyon 622 bin 152 lira tutarında para cezası uygulandı.
Tarım ve Orman Bakanlığı En Fazla Ürün Partisi Denetledi
2023 yılında en çok denetim gerçekleştiren kurum, 128 bin 735 ürün partisi ile Tarım ve Orman Bakanlığı oldu. Sağlık Bakanlığı ise 64 bin 16 denetimle ikinci sırada yer aldı. Denetim hacmini en fazla artıran kurum, yüzde 74’lük bir artışla Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü oldu. Onu, yüzde 42’lik bir artışla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı takip etti.
Denetimlerin detaylarına bakıldığında, gıda ve gıda ile teması olan ürünler 65 bin 600 denetimle ilk sırada yer almakta. Bunu 55 bin 564 denetimle kimyevi ve organik gübreler, 52 bin 505 ile biyosidal ürünler ve 13 bin 929 ile asansörler izlemektedir. Ayrıca, elektrikli ekipmanlar, hazır ambalajlı ürünler ve yapı malzemeleri de yüksek denetim sayısına sahip diğer gruplar arasında bulunmaktadır.
Uygunsuzluklar Genellikle Etiket ve İşaretleme Kaynaklı
Denetimlerde tespit edilen uygunsuzlukların detaylı incelemesi sonucunda, 4 bin 21 parti “risk taşıyan”, 213 parti “ciddi risk taşıyan” ve 9 bin 286 parti “diğer uygunsuzluk” kategorisine girdi. En fazla karşılaşılan uygunsuzluk türleri, etiket ve işaretleme eksiklikleri ile teknik hatalar olarak belirlenmiştir.
Uygunsuzluk tespit edilen ürün grupları arasında, gıda ve gıda ile teması olan maddeler, asansörler ve kozmetik ürünler öne çıkıyor. Ayrıca, risk taşıyan ürünler arasında yine gıda ve gıda ile teması olan maddeler en yüksek oranda dikkat çekmektedir.
İthal Ürünler Üzerinde Yoğun Takip
Toplam 262 bin 898 denetim altında tutulan ürün partisi içinde 45 bin 862’si ithal ürünlerden oluşmaktadır. Bu ithal ürünlerin 43 bin 992 partisi uygun, 1.870 partisi ise uygunsuz bulunmuştur. İthal ürünlerdeki uygunsuzluk oranı, yerli ürünlerle kıyaslandığında daha düşük görünse de, bazı gruplarda önemli farklılıklar gözlemlenmiştir.
Denetimde en çok uygunsuzluğa rastlanan ithal ürün grupları, elektrikli ekipmanlar, tıbbi cihazlar, makineler, kozmetikler ve enerji verimliliği ürünleridir. Bu gruplarda standartlara uygunluk ve güvenlik kriterlerine en çok ihlal edilen alanlar arasında yer almıştır.
Geçtiğimiz yıl, piyasa gözetimi ve denetimi yapan kamu kuruluşlarında görevli personel sayısında da önemli bir artış yaşandı. 2024 yılı itibarıyla bu alanda çalışan toplam denetim personeli sayısı, bir önceki yıla göre yüzde 22 artışla 16 bin 894’e ulaştı.