Dünyanın gerçek anlamda en zengin ülkesi neresi?

Göz alıcı maaşlar, lüks araçlar ve yüksek binalarda ofisler… Ancak bu, gerçek bir zenginlik yaşamı mı? Belki gerçek zenginlik, daha az çalışarak daha çok bir yaşam sürmekte yatıyor. 2025’in ekonomik verileri, “kim daha fazla kazanıyor” sorusunun ötesine geçerek; kim daha verimli kazanıyor, kim daha az çalışarak refah içinde yaşıyor, kim kazandığıyla gerçekten hayatını idame ettirebiliyor? Zenginlik tanımı: paranın ötesinde bir değer…

Bu yıl, 178 ülke üç farklı kıstasla değerlendirildi.

İlk ölçüt klasik olanı: döviz kuru üzerinden hesaplanan kişi başı gelir. Pratik ve basit, fakat yüzeysel; çünkü fiyat farklılıklarını göz ardı ediyor.

İkinci ölçüt, bu gelirin o ülkede neyi karşılayabileceğine bakıyor: satın alma gücü paritesi.

Üçüncü ve en ilginç ölçüt ise: bu paraların ne kadar çalışarak kazanıldığı? 100.000 dolar kazanmak elbette etkileyici olabilir, ancak haftada 70 saat ofiste çalışıyorsanız, bu miktar hayatı kolaylaştırmak yerine zorlaştırıyor.

Önde gelen üç ülke: çok kazanan, ihtiyatlı harcayanlar

İsviçre, döviz bazında hala lider konumda. 2024 verilerine göre ortalama kişi başı gelir 100.000 Amerikan Doları’nı geçti.

İkinci sırada 90.700 Dolar ile Singapur, ardından 86.800 Dolar ile Norveç gelmekte. Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir nokta var: İsviçre, dünyanın en pahalı ülkelerinden biri. Yani o maaşın alım gücü sınırlı kalıyor.

Satın alma gücü dikkate alındığında, Singapur bir adım öne çıkıyor çünkü burada kazandığın parayla hayatı daha konforlu yaşamak mümkün.

Çalışma saatleri de göz önüne alındığında, tablo değişiyor ve Norveç zirveye yerleşiyor; çünkü Norveçliler daha az çalışıp daha fazla kazanıyor ve yaşamdan daha fazla tat alabiliyor.

Katar ve Danimarka da bu sıralamada üst sıralarda yer alıyor.

Amerika Birleşik Devletleri, küresel ekonominin büyük oyuncusu olmasına rağmen, sırasıyla dördüncü, yedinci ve altıncı sırada kalıyor. İngiltere ise üç farklı ölçüte göre, 19., 27. ve 25. sırada kendine yer buluyor.

Para eşit dağılmıyor; sosyal yapı farklılık yaratıyor

Bu ölçütler sadece ekonomik durumu değil, aynı zamanda kültürel farklılıkları da açığa çıkarıyor.

Örneğin, Suudi Arabistan ve Türkiye gibi kadınların daha az kazandığı ülkelerde saat başı gelir artıyor; çünkü gelir daha az bir nüfusa yayılıyor.

Yaş ortalaması da önemli bir faktör. İtalya gibi yaşlı nüfuslu ülkelerde emekliler çoğunlukta iken, çalışan nüfus azalmaktadır.

Nijerya gibi ülkelerde ise büyük bir genç nüfus iş gücüne henüz katılmamış. Sonuç olarak, az sayıda çalışanın, çok sayıda insanı desteklemesi gerekiyor.

2025’in dikkat çeken ülkesi: Petrol zengini Guyana

Yılın en dikkat çekici yükselişi Guyana’dan geldi. Ortalama 17 basamak birden sıçradı. Bunun sebebi kısa: petrol. Yeni keşiflerle birlikte gelirler bir yılda yüzde 40’tan fazla arttı. Küçük bir ülkenin bu kadar hızlı büyümesi oldukça nadirdir.

Amerika da hafif bir yükseliş yaşadı, ancak daha mütevazı: ortalama 1,6 basamak. Yine de bu yükselişin kalıcılığı sorgulanabilir, zira artan tarifeler Amerikan tüketicisinin harcama gücünü kısıtlamaktadır.

Dipteki ülke: Genç nüfusu yoğun, geliri yok

Listenin son sırasında Burundi yer aldı. Nüfusun büyük kısmı 17 yaşın altında. Ortalama gelir, İsviçre’nin yalnızca yüzde 0,15’i kadar. Fiyat farkları göz önüne alındığında, bir İsviçreli’nin yıllık geliri 100 Burundili’ye eşdeğer olabiliyor. Yani, bir kişi karşısında 100 kişi.

Her ülke listede değil; veriler güvenilir olmayabilir

İrlanda ve Lüksemburg gibi ülkeler bu liste dışında kaldı; çünkü verileri vergi düzenlemeleri ve uluslararası çalışanlar gibi etkilerle sağlıksız bir şekilde yükseltiliyor. Bermuda gibi küçücük bölgeler ise örneklem dışındadır. Ayrıca, bu liste servet eşitsizliği veya finansal varlıkları hesaba katmıyor, sadece yıllık gelir üzerinden değerlendirme yapıyoruz. Bazı ülkelerde veri eksikliği veya resmi kaynak sorunları da mevcuttur.

Yine de genel tablo açık: Zenginlik artık sadece ne kadar kazandığınızla değil, kazandığınız parayı neye dönüştürebildiğinizle ölçülmektedir…