Ukraynalı kadın askerler Rus ordusunun korkulu rüyası haline geldi

Ukrayna Ordusunda Kadın Askerlerin Sayısı Artıyor

Ukrayna ordusunda tamamen gönüllülerden oluşan kadın askerlerin sayısının artması, cephedeki cinsiyet kalıplarını ve savaşın dinamiklerini derinden etkiliyor.

Zaporizhia cephesi yakınlarındaki bir kafeye giren Komutan Twig ve beş kadın asker, uzaktan gelen top sesi eşliğinde alkolsüz mojito sipariş etti.

Birlik üyesi Titan, “öldürmek” kelimesinin yanlış olduğunu savunarak görevini “Rusları tasfiye etmek” olarak tanımlıyor.

Bu birim, tamamen kadınlardan oluşan küçük ama giderek büyüyen bir insansız hava aracı ekibine dahil. Askeri kadın hakları savunucusu Maria Berlinska, insansız hava aracı kullanmanın cinsiyetle bir ilgisi olmadığını belirtiyor.

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nde Kadınların Rolü

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nde görev alan erkeklerin çoğu zorunlu askerlik yaparken, kadınlar tamamen gönüllü olarak hizmet ediyor. Ülkedeki 1 milyon asker arasında 100 bin kadın bulunuyor; bu kadınların 5.500’ü doğrudan cephe hattında görev alıyor. Oksana Grygorieva, bu kadınlar arasında sağlık personeli, sürücüler, drone operatörleri ve başka birçok görevde çalışanların bulunduğunu aktarıyor. 2022’deki geniş çaplı Rusya işgali öncesinde, silahlı kuvvetlerdeki kadın oranı yaklaşık yüzde 15’ti; mevcut büyüme oranı göz önüne alındığında bu oran azalmış olsa da, kadın asker sayısı geçmiş yıllara göre iki katına çıktı.

Yasal Değişiklikler ve Zihniyet Dönüşümü

Grygorieva, askeri okullarda ve üniversitelerde eğitim gören öğrencilerin yüzde 20’sinin kadın olduğunu ifade ederek, bu durumun 2018 öncesi yasal engellerin kaldırılmasıyla elde edilen büyük bir dönüşüm olduğunu belirtiyor. 2018 yılında Ukrayna Parlamentosu, kadınların askeri eğitim kurumlarına kabulünü sağladı ve daha önce yasak olan birçok göreve giriş izni verildi. Cinsel tacize karşı yasal düzenlemeler güçlendirilirken, Grygorieva, “mücadelemiz, kadınların ikinci sınıf asker muamelesi görmemesi içindir” diyor. Veteranka adlı kadın asker hakları örgütünün başkanı Katerina Prymak ise resmi engellerin kalkmasına rağmen, kadınların hala görünmez engellerle karşılaştığını ifade ediyor.

Teknolojik Savaşlar ve Kadınların Rolü

Spor geçmişi olan çavuş Alina Shukh, ilk olarak prestijli Azov Tugayı’na başvurdu ancak “kadınlar için pozisyon yok” denerek reddedildi. Bunun üzerine daha eşitlikçi bir yapıya sahip Khartiia Tugayı’na katıldı. Fiziksel gücünün birçok erkek askerden fazla olduğunu söyleyen Shukh, topçu birliği komutanı Olha Bihar ise teknolojinin savaşın doğasını değiştirdiğini, “en etkili savaşçının artık küçük bir drone’un kontrolünü elinde tutan biri olabileceğini” dile getiriyor. Bihar, “Tüm kalıplarımız değişiyor,” diyerek bir gün savunma bakanı olma hedefini de ekliyor.

Kadınların Askerlikteki Görünürlüğü Artıyor

2014’te başlayan ilk Rusya işgali, kadınların cephedeki görünürlüğünü artırdı. Maria Berlinska, kadınların daha fazla askeri rol üstlenmesi için çalışmalarda bulundu. Kurucusu olduğu “Görünmez Tabur” adlı araştırma projesi, birçok kadının savaş sırasında resmi kayıtlarda aşçı ya da temizlikçi olarak yer aldığını gösterdi. “Her savaş, teknolojik ilerleme ve kadınların özgürleşmesini artırır,” diyen Berlinska, mevcut savaşın aynı yolu izleyeceğini ifade ediyor. Ukrayna’da kadınların zorunlu askerliğe tabi tutulmasıyla ilgili herhangi bir siyasi tartışma bugüne kadar açılmadı. Yevhen Hlibovytsky, böylesi bir tartışmanın başlatılmasının liderlikte “Rusya’nın stratejik zayıflık hissedeceği” korkusuyla ertelendiğini belirtiyor. Ancak asker alımındaki büyük açık, bu meselenin uzun vadede göz ardı edilemeyeceğini düşündürüyor.

Cephe Hattında Kadın Askerler için Zorluklar

Komyshuvakha yakınlarında kurulan bir komuta merkezinde, tişört ve terlik giymiş sekiz erkek asker, canlı drone görüntülerini izlerken ter döküyor. Duvarda, çıplak bir kadını kılıçla betimleyen bir afiş asılı. Komutana kadın askerlerin neden bulunmadığı sorulduğunda, küfürler savurarak, “cephe kadınlara göre bir yer değil” yanıtını veriyor.