TRUMP DÜĞMEYE BASTI, PİYASALAR KARIŞTI: TÜRKİYE’YE AVANTAJ DOĞAR MI?

2025 Yılının 2. Çeyreği Küresel ekonomiler ve Türkiye için oldukça ilginç gelişmelerle başladı. Trump’ın uygulamaya koyduğu vergi tarifeleri küresel çapta borsa ve emtia piyasaların şok etkisi yaratırken Avrupa ve ABD Borsaları yüzde onun üzerinde değer kaybetti. ABD Endekslerinde 5,9 trilyon dolar, Küresel çapta 10 trilyon doların üzerinde kayıp olduğu tahmin ediliyor. 

Borsa İstanbul, Yılın ilk çeyreğini 9659 puanla tamamlamıştı.  2024 yılını 9830 puandan kapatan endeks 2025 yılının Ocak ve Şubat aylarında 10 bin puan psikolojik direncini aşmakta zorlandı ve   Şubat ayında 9400 puana kadar geriledi.  26 Şubat- 17 Mart arasında 9400 puandan aldığı tepkiyle 1500 puan artarak 10900’ e kadar yükseliş kaydetti ancak Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasıyla 11 bin puana yakın seviyeden gelen panik satışlar endeksin tekrar 8900’e kadar gerilemesine neden oldu. Alınan önlemler ve  Varlık fonunun desteğiyle 8900’de dip oluşturarak9800 puana doğru tepki alan endeks, bu sefer de Trump tarifelerine takıldı. BİST100 Endeksi 2025 Ocak ayından beri %4,42 geriledi. 

Amerikan doları 2024 yılını 35,3804 seviyesinden tamamladı. 19 Mart tarihine kadar yatay pozitif hareket eden dolar kuru 36,5-37 seviyesinde dengelenmişti. 19 Mart’ta yaşanan siyasi gelişmelerin etkisiyle 41,60’a kadar yükselen kur TCMB’nın müdahalesiyle 37,5-38 aralığında dengelendi. 2025,Ocak ayından beri %19,11 değer kazanan ABD doları, Mart ayını %4,37 yükselerek tamamladı. TÜFE Mart ayında beklentinin üzerinde gerilerken 19 Mart’tan itibaren yaşanan gelişmelerin dövizde yarattığı oynaklık enflasyonun tekrar artmasına neden olabilir faizlerde beklenen düşüş gecikecek En son Piyasa katılımcıları anketine göre yıllık TÜFE beklentisi 2025 sonunda %25,26’dan 24,55’e gerilemişti. Dolar TL kuru ise yıl sonunda 42,7907 bekleniyor. 

Küresel piyasalardaki şok dalgası Türk tahvillerinden çıkışı hızlandırdı. Yabancılar son 2 haftanın verilerine göre hisse senedi piyasalarında 1 milyar dolar satış yaptı. Tahvil piyasasında son 1 haftada 2,4 milyar TLL çıkış oldu. 

Tarifelerin ekonomide yaratacağı durgunluk riski ABD Merkez Bankası FED’in faiz indirim beklentisini 2025 yılı için 2 seferden 5 sefere ve 120 Baz puana yükseldi. Dolar endeksi artan faiz indirimi beklentisiyle 101 seviyesine kadar geriledi.1 doların altına gerilemesi beklenen EURO zayıflayan dolar karşısında 1,10’a doğru hareket etti.  

Kısa vadede bütün bu olumsuzluklardan tamamen ayrışmak mümkün görünmüyor ancak, Türkiye için uygulanacak tarifelerin yüzde 10’la sınırlı olması Türkiye’nin lehine bir gelişme yaratabilir, EURUSD Paritesindeki artış ihracatımız açısından olumlu, petrol fiyatlarında stagflasyon korkusuyla izlenen gerileme enerji maliyetlerini azaltıyor. Üstelik global piyasalarda yaşanan gerileme hızlı bir yükselişin ardından geldiği için sert düşüşlere neden oldu. Türkiye için bütün bu gelişmeler uzun vadede avantaja dönüşebilir. Küresel piyasalar rekor kırarken BİST100’ün negatif ayrışmış olması ve yabancı yatırımcı olmaması BİST’i diğer piyasalardan pozitif

. Küresel piyasalar, Enflasyonist baskı ve stagflasyon korkusu nedeniyle ABD Tahvilleri piyasalarda güvenli liman olarak algılandı. Dünyanın en önemli gösterge faizi olan ABD 10 Yıllık faizleri, son beş ayın en düşük seviyesine, 4,70’lerden 4’e geriledi. Junk bond adı verilen yüksek risk puanlı tahvillerde yaşanan sert satış bu tahvillerde faizlerin 4,45’e yükselmesine neden oldu. 

Çin Trump’ın tarifelerine misilleme olarak bir dizi önlem alarak 10 Nisan’dan itibaren ABD’den yapılan ithalata %34 oranında gümrük vergisi uygulayacak. JP Morgan ABD Ekonomisinin %0,3 daralacağını ve işsizliğin %5,3’e yükseleceğini öngörüyor.